Kontrolden Çıkan Roket Enkazı Ay’a Çarpacak
4 Mart 2022’de, kontrolden çıkan roket enkazı Ay’a çarpacak. Önceleri Ay’a çarpacak olan bu roket enkazının SpaceX’e ait Falcon-9 roketinin etkisiz hâle gelmiş üst kısmı olduğu sanılıyordu. Ancak Ay’a çarpacak olan bu enkazın Falcon-9’a değil, Çin’in uzay aracını Ay’a taşıyan bir rokete ait olduğu anlaşıldı. Roket enkazı, 5 Ocak 2022’de Ay’ın yakınından bir geçiş yaptı. Gözlemlerden elde edilen veriler, bilim insanlarının bu enkazın yörüngesini tam olarak belirlemesine yardımcı oldu ve 4 Mart’ta yaklaşık TSİ 15:25’te Ay’ın arka yüzündeki Hertzsprung kraterine çarpacağı hesaplandı. Yaklaşık 4 ton ağırlığa sahip enkaz, saatte 9300 km hız ile Ay’a çarpacak ve Ay’da küçük de olsa yeni bir krater oluşacak.
Bu çarpışma, türünün ilk örneği olacak ve bir uzay çöpü ilk kez Ay’a istemsiz bir şekilde yani plânsız olarak çarpacak.
Çarpışmayı Nasıl İzleyebilirim?
4 Mart’ta Ay, hilâl evresindeyken çarpışma gerçekleşecek. Ancak Ay’a baksanız bile çarpışma Ay’ın arka yüzünde yani Ay’ın Dünya’dan görünmeyen tarafında gerçekleşeceği için çarpışmayı izlemeniz mümkün olmayacak. Kaldı ki çarpacak enkaz çok küçük olacağı için çarpışma Ay’ın ön yüzünde gerçekleşecek olsaydı büyük bir teleskopla bile görmek çok zor olacaktı.
Bu Ay’a Çarpan İlk Uzay Aracı Değil!
Biz insanlar, uzay araçlarımızın bir kısmını kasıtlı ve öngörülebilir şekilde daha önce Ay yüzeyine çarptırdık. Örneğin, Apollo görevlerinin birçoğunda NASA, bilimsel nedenlerle roket takviye parçalarını Ay’a çarptırdı. Bu çarpma, Ay’ın iç kısımlarını karakterize etmelerine yardımcı olmak için sismik ölçümler yapmalarına izin verdi.
Güneş Sistemimiz’de Ay’a veya diğer cisimlere kasıtlı çarptırmalar uzay çöplerini, enkazlarını ve diğer kalıntıları ortadan kaldırdıkları için faydalıdır.
Ay’daki bu “yapay nesneler listesini” tararsanız, birçoğunun kasıtlı olarak çarpıldığını görebilirsiniz.
Kaynak: EarthSky
Çeviri: Ebubekir Şark