Gökten Su Yerine Demir Yağan Ötegezegen
Gökbilimciler Hubble Uzay Teleskobu’nu kullanarak bir ötegezegenin parlaklık değişimlerini referans alarak dönme hızını hesapladı. Bu şekilde ilk kez bir ötegezegenin dönme hızı doğrudan görüntülenerek ölçülmüş oldu.
Dönme hızı hesaplanan 2M1207b gezegeni en az dört Jüpiter kütlesine sahip bir “süper Jüpiter”. 2M1207b gezegeni, güneşi olan kahverengi cücenin 8 milyar kilometre uzağında dolanıyor. Sistem Dünya’dan 170 ışık yılı uzaktadır.
Hubble’ın yüksek çözünürlüklü ve yüksek kontrastlı görüntü alma yeteneği gökbilimcilere gezegenin parlaklık değişimlerini ölçmelerini sağladı. Gökbilimciler parlaklık değişimlerini gezegenin atmosferindeki kalın bulut kalıplarına bağlıyor.
Gezegen ilk kez 10 yıl önce Hubble ile gözlenmişti. Gözlemler gezegen yüzeyinin soğuk, erimiş kaya ve atmosferinin silikat yoğunluklu yağmur bulutlarıyla kaplı sıcak bir gezegen olduğuna işaret ediyor. Atmosferden aşağı süzülen sıvı daha sonra demir damlacıklarına dönüşerek yağmur gibi yüzeye yağıyor olmalı.
Tuscon Arizona Üniversitesi’nden Yifan Zhou: “Kısaca yüksek rakımlarda cam, düşük irtifada demir yağıyor diyebiliriz. Gezegenin atmosfer sıcaklığı 800 0C ile 900 0C arasında değişmektedir” diyor.
Süper Jüpiter kızılötesi ışık altında oldukça parlak görünmesinin nedeni ise sıcaklığı. Gezegenin yıldızdan oldukça uzak olmasına karşılık bu kadar sıcak olmasının nedeni ise sadece 10 milyon yıl yaşında olup soğuma sürecinde olmasıdır. Mesela Güneş Sistemi’mizdeki Jüpiter 4,5 milyar yıl yaşındadır.
Gezegen önümüzdeki birkaç milyar yıl içinde oldukça soğuyacak ve atmosferdeki demir kaybolacak. Gökbilimciler gezegenin bir gününü 10 saat olarak ölçtü. Yani Jüpiter’in bir gününe eşit.
1990’dan bu yana görev yapan Hubble Uzay Teleskobu ile böylesine önemli birçok keşif yapıldığına göre birkaç yıl sonra göreve başlayacak olan James Webb Uzay Teleskobu ile yapılacak müthiş keşifleri varın siz düşünün…
Bu yazı hakkında ne düşünüyorsunuz?
