İstanbul Rasathanesi – Duvar Kadranı

İstanbul Rasathanesi çerçevesinde Güneş’in ve gezegenlerin enlem çizgisine varış yüksekliklerini bulmak için meridyen yönüne doğru bir duvar kadranı (labina) inşa edilmiştir. Duvar kadranının  büyüklüğü aşağı yukarı 7×7 metreydi. Kadranı belirleyen dairenin  merkezine bir açı cetveli takılmıştır. Bu cetvelin uzunluğu söz konusu dairenin yarıçapına eşittir. Takiyüddin’in kurduğu İstanbul Rasathanesi’ndeki bu duvar kadranı Güneş’in yüksekliğini, ekliptik eğimi ve gözlem yerinin enlemini belirlemeye yaramaktaydı.

Yukarıda solda bulunan resimde İstanbul Rasathanesi’nde kullanılan duvar kadranının 1:10 ölçeğinde ahşaptan 50x50x80 cm ebatlarında yapılmış minyatürü bulunmaktadır. Sağda bulunan resim ise duvar kadranının İstanbul yazmasındaki tasviridir. Müslüman bilim adamlarının geçmişte astronomi alanında geliştirdiği bu ve bunun gibi birçok gözlem aletinin minyatürlerini daha yakından incelemek isterseniz İstanbul Gülhane Parkı’nda bulunan İslâm Bilim ve Teknoloji Tarihi Müzesi’ni ziyaret edebilirsiniz.